De publicatie van het OESO-kader voor AI-geletterdheid in mei 2025 is een mijlpaal in het onderwijsbeleid. Het biedt de eerste uitgebreide internationale richtsnoeren voor de integratie van kunstmatige intelligentie in het basis- en secundair onderwijs . Dit kader komt tot stand binnen een complex beleidskader dat onder meer bestaat uit de EU-AI-wet, het actieplan voor digitaal onderwijs 2021-2027 en diverse nationale initiatieven binnen de federale structuur van België.
Nu België worstelt met de coördinatie van AI-onderwijs in zijn drie gewesten – Vlaanderen, Brussel-Hoofdstad en Wallonië – biedt het kader zowel kansen als uitdagingen voor de implementatie in diverse onderwijssituaties.
Overzicht van het OESO-kader voor AI-geletterdheid
Het OESO-kader voor AI-geletterdheid, dat gezamenlijk is ontwikkeld door de Europese Commissie en de OESO met steun van Code.org, legt een fundamentele aanpak voor AI-onderwijs vast die zowel technische kennis als ethische overwegingen benadrukt. Het kader definieert AI-geletterdheid als “de technische kennis, duurzame vaardigheden en toekomstgerichte attitudes die nodig zijn om te gedijen in een wereld die wordt beïnvloed door AI”. Deze uitgebreide definitie omvat het vermogen om AI te gebruiken, ermee te creëren, te beheren en te ontwerpen, en tegelijkertijd de voordelen, risico's en ethische implicaties ervan kritisch te evalueren.
De structuur van het kader is opgebouwd rond vier onderling verbonden domeinen die de AI-competenties van leerlingen geleidelijk ontwikkelen. Deze domeinen vertegenwoordigen verschillende manieren waarop leerlingen met AI-systemen omgaan, van basisherkenning en -evaluatie tot geavanceerd ontwerp en implementatie.
Regionale implementatie in Vlaanderen en Brussel
Vlaanderen: koploper in AI-onderwijsinnovatie
Vlaanderen heeft zich ontpopt als een pionier op het gebied van AI-onderwijs, met verschillende belangrijke initiatieven die al vóór het OESO-kader werden genomen. Het Vlaamse AI-actieplan, dat in 2019 werd gelanceerd met een jaarlijks budget van 32 miljoen euro, heeft een basis gelegd voor de integratie van AI in onderwijs, onderzoek en industrie. Deze regionale strategie legt de nadruk op strategisch onderzoek, implementatieactiviteiten, ethische overwegingen en onderwijs en opleiding.
De implementatie van Century Tech is een van 's werelds grootste AI-implementaties op schoolniveau, met 700 scholen en meer dan 200.000 leerlingen in Vlaanderen. Dit initiatief maakt gebruik van AI om gepersonaliseerde leerervaringen te creëren en tegelijkertijd de administratieve lasten voor leerkrachten te verminderen. Leerkrachten die het platform gebruiken, melden een besparing van zes uur per week, waardoor ze zich meer kunnen concentreren op pedagogische activiteiten in plaats van op routinetaken.
De implementatie staat echter voor grote uitdagingen. Ondanks het wijdverbreide gebruik van AI-tools door leerlingen buiten school – 45 % van de Vlaamse leerlingen gebruikt AI voor huiswerk en 52 % van de zesdejaars werkt regelmatig met AI-technologieën – blijven scholen terughoudend om deze tools te omarmen. Deze kloof tussen de praktijk van leerlingen en de institutionele acceptatie zorgt voor een kritieke lacune in het formele AI-onderwijs.
Brussels Hoofdstedelijk Gewest: onderzoeksgestuurde aanpak
Brussel heeft een onderzoeksintensieve aanpak van AI-onderwijs gekozen via het FARI-instituut, dat in 2021 is opgericht als een samenwerkingsverband tussen de VUB en de ULB. De missie van FARI is gericht op de ontwikkeling van betrouwbare, transparante en verklaarbare AI, waarbij maatschappelijke uitdagingen op het gebied van vervoer, duurzaamheid, gezondheidszorg en burgerparticipatie worden aangepakt. De onderwijsinitiatieven van het instituut leggen de nadruk op burgerbetrokkenheid en bewustmaking van het publiek, als aanvulling op de formele onderwijsinspanningen.
De Brusselse AI-strategie, die wordt ondersteund door financiering uit het EU-herstel- en veerkrachtinstrument, positioneert de regio als leider op het gebied van mensgerichte AI-technologieën. Deze aanpak sluit nauw aan bij het OESO-kader, dat de nadruk legt op ethische overwegingen en maatschappelijke impact. De MOOC “Elements of AI”, die met steun van hub.brussels is gelanceerd, toont aan dat de regio zich inzet voor een brede AI-geletterdheid die verder gaat dan het formele onderwijs.
Uitdagingen en belemmeringen voor de implementatie
De implementatie van AI-onderwijs in België wordt geconfronteerd met meerdere onderling verbonden uitdagingen die variëren naargelang de regio en de groep belanghebbenden. Beleidscoördinatie vormt de grootste uitdaging met de grootste impact, aangezien de federale structuur van België coördinatie vereist tussen nationale, regionale en lokale overheden met verschillende bevoegdheden en prioriteiten.
Lees of download hieronder de volledige samenvatting van het rapport:
Reactie plaatsen
Reacties