the next big idea

Ergens in het vierde jaar voor Christus wandelde Diogenes van Sinope door de straten van Athene met een brandende lamp in klaarlichte dag. Toen omstanders vroegen wat hij deed, antwoordde hij: "Ik zoek een mens." Deze provocerende daad was meer dan theatrale filosofie – het was een fundamentele aanklacht tegen de bestaande orde, tegen de bureaucratie van conventies die het authentieke menselijke leven had verstikt.

Het was een regenachtige avond in Gent, zo’n avond waarop de stad haar geheimen niet prijsgeeft, tenzij je ze zoekt in de schaduw van een museum of het zachte licht van een nachtcafé. Ik dacht aan Hotsy Totsy, waar kunstenaars en filosofen elkaar vinden in het soort gesprek dat nergens naartoe hoeft te gaan, behalve misschien naar een schilderij dat je niet loslaat. Maar deze keer was het niet het café dat me riep, het was S.M.A.K., waar “Painting After Painting” als een levend organisme door de zalen kronkelde. Meer dan zeventig schilders, één tentoonstelling, en de vraag: is schilderkunst nu eindelijk dood, of leeft ze juist omdat ze telkens weer haar eigen graf overschildert?

Voordat we ons in deze analyse verdiepen, wil Prof. Em. Willem Eliaseerst een belangrijk inzicht delen. In het Van Dale woordenboek wordt 'godslastering' simpelweg gedefinieerd als 'godslastering' (God beledigen). Maar aangezien God niet bestaat, kan men Hem ook niet lasteren. Godslastering komt dichter in de buurt van ketterij, een houding waarbij men ontevreden is over de manier waarop God wordt voorgesteld en de religie wil verbeteren. Om godslastering te begrijpen, moet je het laten zien, niet alleen veroordelen. Het maakt deel uit van de methodologie van het vrije denken – een hoeksteen voor liberale organisaties die de fundamentele waarden van vrijheid, gelijkheid en gemeenschap in evenwicht willen brengen.

Een golf van ongekende veranderingen, geïnitieerd door de regering-Trump, treft de kern van het Amerikaanse culturele landschap. Met ingrijpende maatregelen die de National Endowment for the Arts (NEA) en het prestigieuze Kennedy Center treffen, en die zelfs de Amerikaanse deelname aan de Biënnale van Venetië in 2026 in gevaar brengen, lijkt een nieuwe culturele koers te worden uitgezet.

Iedereen maakt het wel eens mee: je staat voor een groot abstract schilderij in een museum. Rode vlekken, zwarte lijnen, witte vlakken. “Wat stelt dit voor?” vraag je jezelf af. “Waarom is dit kunst?” En misschien ook: “Waarom hangt dit in een museum en niet de tekening die ik gisteren maakte?”

Je wandelt door een museum en komt oog in oog te staan met een schilderij van een pijp, waaronder in sierlijke letters staat geschreven “Ceci n’est pas une pipe” (Dit is geen pijp). Je fronst je wenkbrauwen, kijkt nog eens goed, en realiseert je dat je zojuist bent ondergedompeld in de intrigerende wereld van het Belgisch surrealisme. Dit iconische werk van René Magritte, getiteld “La Trahison des Images” (Het Verraad der Beelden), is slechts één voorbeeld van de rijke erfenis die het Belgisch surrealisme ons heeft nagelaten.

Het geluid van rollende koffers over de eeuwenoude keien van het San Marcoplein in Venetië vormt een vreemde dissonantie met het eeuwige ritme van de getijden in de lagune. Deze 14/06/25 zullen demonstranten daar opnieuw samenkomen, niet als pelgrims op zoek naar het heilige, maar als burgers die hun stad willen terugwinnen van wat zij 'touristificatie' noemen. Van Barcelona tot Lissabon klinkt dezelfde roep: "We willen ontgroeien".

Brussel, ooit het bruisende hart van Europa, staat vandaag aan de rand van een financieel ravijn. De cijfers liegen er niet om: een torenhoge schuld, een begrotingstekort dat de pan uit rijst, en een politieke impasse die het herstel onmogelijk maakt. Dit is geen tijdelijke dip, maar een structureel verval dat de toekomst van de hoofdstad bedreigt. En wie het meeste schuld draagt? De PS, die het economische beleid decennialang naar de knoppen heeft geholpen.

De wereldwijde wijnsector bevindt zich op een breekpunt. Terwijl iconische merken als Moët Hennessy een winstdaling van 36% rapporteren, houdt de sector vast aan verouderde praktijken die concurrentie boven samenwerking, prijzen boven authenticiteit en traditie boven evolutie stellen. Priscilla Hennekam, een vooraanstaand pleitbezorger van hervormingen in de sector, stelt dat deze versnippering niet alleen een uitdaging is, maar ook een zelf veroorzaakte crisis. Aan de hand van historische wijsheid en moderne gegevens laat dit essay zien waarom het voortbestaan van de sector afhangt van het loslaten van de 'conflictmodus' en het omarmen van collectieve actie.

De meest recente peiling van VRT betreft "De Stemming" van 20 mei 2025, waarbij Open VLD opnieuw zeer slecht scoort en nu de kleinste partij van Vlaanderen is geworden. Hieronder volgen alle commentaren en reacties op deze peiling.

Voor wie ooit een Japanse of Singaporese straat vergeleek met een Gentse steeg of een straat in Brussel na de zoveelste staking (zie hierboven), komt het volgende verhaal bekend voor. Terwijl onze afvalintercommunales zich een slag in de rondte werken, blijft het straatbeeld in Belgische steden hardnekkig bezaaid met zwerfvuil. Waarom voelen sommige mensen de onweerstaanbare drang om hun blikje energiedrank als urban decoration te gebruiken, terwijl de vuilnisbak zich op armlengte bevindt? Laten we deze afvalparadox eens grondig onder de sociologische loep nemen.

In 2024 werden er liefst 235.639 (!!!!) vrijetijds- en cultuurevenementen georganiseerd in het Vlaamse Gewest, het hoogste aantal in tien jaar tijd. Deze explosieve groei van festivals roept vragen op over het waarom ervan en de schijnbare onmogelijkheid voor mensen om zonder te leven. Vanuit sociologisch perspectief is dit fenomeen echter meer dan alleen "idiote kleine festivals" - het vertegenwoordigt diepgewortelde sociale mechanismen die essentieel maar tegelijk nefast zijn sommigen in onze moderne samenleving.