Wat is het toch heerlijk om in Vlaanderen te leven, zeker in november. De blaadjes vallen, de regen giet, de eerste sneeuw valt, de files kronkelen door het landschap als een moderne variant op de Romeinse Limes, maar wat doet dat ertoe? Want in de harten van duizenden Vlamingen gloeit hoop, de hoop op onwaarschijnlijke voordeeltjes, onmiskenbare dagdeals en het soort korting waar Jupiter himself zijn bliksemschichten voor zou ruilen. Eindelijk, Black Friday staat weer voor de deur; het geestelijke zusje van de solden, maar dan met een Amerikaans sausje en minder bescheidenheid.
Ik ben oprecht blij dat ik in een tijd leef waarin de Vlaamse ziel niet langer wordt geteisterd door de eentonigheid van spaarzaamheid, degelijkheid en kritische reflectie. Neen, we hebben ons ten volle overgegeven aan het grote feest van de consumptie, en Black Friday is de nieuwe hoogmis. “We zijn geen Amerikanen!” hoor je soms nog van dat overblijvende, sceptische soort, maar dat is uiteraard ironisch bedoeld; stiekem weet iedereen dat ons hart sneller klopt voor deals van min 53%. Gelukkig is er een hele generatie influencers die ons vertelt dat je écht dom zou zijn om nu géén elektrische step te kopen, hoe moet je straks anders aan je brunch-avond komen zonder de files te trotseren?
De Vlaamse gladiator in de digitale arena
Toen ik, onschuldige consument die altijd het beste voorheeft met de medemens, afgelopen week mijn mailbox opende, viel het me nauwelijks op dat de term ‘Deal’ in de titels de woorden ‘Belangrijk’, ‘Dringend’ en ‘Familie’ allang heeft verdrongen. De arena is geopend en de Vlaming stapt gewillig binnen, virtueel gewapend met kredietkaart en PayPal-account. Bol, Coolblue, MediaMarkt en zelfs de lokale bakker hebben nu Black Friday-acties—al kan die laatste je hoogstens een chocoladebroodje van gisteren in de aanbieding doen, onder het mom van ‘retro-product’. Het Colosseum van de Romeinen verbleekt erbij.
Beeld je de oude Romeinse massa in, hongerig naar brood en vertier. De elite strooit graan, organiseert gevechten en zorgt ervoor dat de keizerlijke reputatie niet onder druk komt te staan. In Vlaanderen van nu? Politici beloven meer koopkracht, stoten zich aan lobby’s van multinationals en lanceren tegelijk campagnes tegen energieverspilling. De burgers? Die vervloeken de overconsumptie op Twitter, maar bestellen stiekem een drone met ingebouwde camera “voor de kinderen, want het is nu toch halve prijs”.
Het eufemisme van de echte deal
De communicatie rond Black Friday is een schoolvoorbeeld van modern eufemisme. “Mega-korting”, “herstructurering van prijzen”, “unieke last minute-aanbieding”, daarachter schuilt meestal weinig meer dan dezelfde oude truc: eerst de prijs omhoog, dan een 'korting', zodat het lijkt alsof je een overwinning behaalt op het kapitalistische systeem. Het is een vorm van massapsychose, een tijdelijke vertroebeling van het rationele vermogen, gesteund door influencers, juichende banners en journalisten die een ‘consumententest’ publiceren waarvan de uitkomst stiekem al vastlag. Zelf ben ik bijzonder blij dat onze koopkracht op deze manier optimaal wordt benut; anders zou je zo maar het risico lopen geld over te houden voor iets zinloos als cultuur, een goed doel, of een boek.
Gelukkig leven we in een tijd waarin 'het maximum uit je portemonnee halen' niet langer een kwestie is van verstandig budgetteren, maar van strategisch klikken binnen het magische venster van Black Week.
De Vlaamse familienaam als productcode
Fascinerend hoe Black Friday niet alleen het aanbod, maar ook de hele samenleving transformeert. De Vlaamse familie, stevig verankerd in bescheidenheid en zuinigheid, heeft het afgelopen decennium een transformatie ondergaan. Grootmoeder die ooit zelf haar pannen likte om maar geen restje te morsen, stuurt nu haar kleinkinderen coupons door via Whatsapp. “Hier kinders, de airfryers zijn vandaag 40 euro goedkoper!” Neefje repliceert met een tip voor een ‘slimme deurbel’, tante volgt met een bon voor kinderschoenen met ledlampjes, want stel dat je je kroost kwijt raakt in het duister van een filiaal op vrijdagavond.
Vader kijkt meewarig toe en zegt: “Vroeger bespaarde ik door zelf mijn auto te wassen, nu krijg ik korting op een waterbesparende, hyperintelligente wasrobot die ik via de app kan volgen. Efficiëntie is het nieuwe sparen.” Zo’n deurbel, zo leerde ik, kun je trouwens gratis laten bezorgen mits je die ene loyalty-kaart koppelt aan je Facebook-account, plus een abonnement op de nieuwsbrief van een Finse startup die ‘duurzaam’ plastic produceert.
Filosofische overpeinzingen over korting als existentiële troost
En dan de diepere vragen, want wie zijn we als we onze identiteit laten afhangen van de 'kortingscode van de dag'? Waarom roepen dealwebsites dat je er snel bij moet zijn, terwijl de voorraad vrijwel oneindig is en de aanbieding zich twee weken later gewoon herhaalt, zij het met een nieuwe naam? Is het verlangen naar korting een vorm van onzekerheid, een antwoord op het existentiële vacuüm dat door de moderne samenleving wordt gecreëerd? Of is het simpelweg een collectieve vorm van escapisme, een vlucht in de fictie van de koopjesjacht, waarbij de dopamine harder knalt dan de champagne op Oudejaarsavond?
Ik zou bijna zeggen: gelukkig leven we in een tijd waarin onze verlangens keurig worden gemonitord door algoritmes die precies weten wanneer wij oog hebben voor ‘tijdelijke deals’, zodat we ons nooit hoeven af te vragen wie we werkelijk zijn. Het winkelwagentje is ons digitale spiegelbeeld, onze verlangens geoptimaliseerd door de keiharde logica van Big Data.
Van Praetoriaanse garde tot Black Friday security
En laat ons vooral de logistiek niet vergeten: terwijl de Romeinen de Praetoriaanse garde inzetten om het paleis te beschermen, hebben wij in Vlaanderen een paramilitaire logistieke divisie die pakketten binnen 24 uur kan afleveren, zelfs in de regen, tenzij BPost alweer staakt, uiteraard, maar dan is dat een extra beleving: “uitstel van genot versterkt de vreugde van de koop.” Onze gladiatoren zijn bezorgers met rugproblemen en een motto: “Uw korting, onze rugpijn.”
Dit alles wordt geolied door een onzichtbare structuur van servers, datacentra en helpdesks, waarvan niemand precies weet of ze in Gent, Dublin, of Guangdong staan. “Security”, zo wordt beloofd, is een topprioriteit. Gelukkig hoeven we daar niet over te piekeren; als fraudeurs onze gegevens stelen, is dat nooit op Black Friday zelf maar uiteraard pas erna, wanneer de adrenaline reeds is weggeëbd.
Kleine ongemakjes van de Vlaamse overconsumptie
Je zou kunnen denken dat Black Friday in Vlaanderen een lokaal fenomeen is. Maar kijk eens naar de details. Gemeenten verleggen hun afvalophalingen, pakketpunten breiden uit, en scholen sturen nieuwsbrieven rond met tips hoe je als ouder ‘verstandig online koopt’. Dit zijn geen signalen van beschaving, maar van een collectieve trance. Terwijl sommige Vlamingen hun maandbudget besteden aan geurkaarsen in de vorm van unicorns, kopen anderen ‘voor de zekerheid’ een extra set koptelefoons, want “de draadloze technologie zal nu toch wel eindelijk werken na de achtste reboot”.
Een vriend vertelde me dat hij zo blij was met zijn dertiende set bluetooth-oordoppen dat hij prompt niet meer weet welke applicatie bij welk model hoort. Zijn dochter gaf hem een cursus device-management cadeau uiteraard gekocht via een Black Friday-aanbieding bij een edu-startup waarvan niemand ooit had gehoord.
Corporate hypocrisie als feestmaal
Gelukkig kunnen wij als Vlamingen rekenen op het morele kompas van grote bedrijven. Terwijl de lokale bakker ‘duurzaamheid’ promoot door je brood in gerecycleerd papier te wikkelen (met Black Friday logo!), zien we de CEO van een grote jeansketen op TV uitleggen dat “consuminderen” de boodschap is, om vervolgens een QR-code voor “drievoudige korting” te presenteren tijdens het 19-uur Journaal. Hypocrisie is niet langer een zonde, maar een strategisch communicatiemiddel.
Het is bijzonder geruststellend dat onze minister van Klimaat tijdens een radio-interview verkondigt dat “Black Friday een aanslag is op onze planeet", om later diezelfde dag een videoreportage te publiceren waarin hij zijn favoriete deals aanbeveelt “voor educatieve doeleinden natuurlijk”.
Wat fantastisch dat we leven in een tijd waarin we als Vlamingen de illusie van welvaart kunnen beleven door digitale speurtochten en flashdeals. De Romeinen konden alleen maar dromen van zo’n efficiënt systeem van bevrediging op afroep, gekanaliseerd via QR-codes, pushberichten, en AI-gegenereerde koopadviesjes. Ons colosseum past in een broekzak.
Laat u dus niet misleiden door de ouderwetse stem van rede, of het fluisteren van wijsheid. Black Friday is geen verleidelijke slangenkuil, maar het uitnodigende zwembad van collectieve dopamine. En wie zijn wij om ons daartegen te verzetten?
Rudi D'Hauwers - AI-optimist - 20 november 2025
Disclaimer: dit document bevat deels AI-gegenereerde inhoud. Alle intellectuele input en redactionele controle berust bij de auteur. De geuite standpunten en meningen zijn persoonlijk en weerspiegelen mijn eigen visie. Dit is natuurlijk maar een mening. Wie ben ik om te twijfelen aan een traditie die ons zo veel vreugde schenkt? Gelukkig zijn er volgend jaar weer nieuwe deals!
Reactie plaatsen
Reacties